Աղավնիները խաղաղություն չբերեցին Վաչագանին
Սիրտս շատ է ցավում, երբ ամեն անգամ ծանոթանում եմ մեր նահատակված քաջորդիների կիսատ մնացած կյանքի ու երազանքների պատմությանը։ Առավել ծանր է, երբ վերքը դեռ չի սպիացել, արնածորում է, երբ հուսադրող որևէ բառ չես կարողանում գտնել՝ մխիթարելու որդեկորույս մորը, որբացած երեխներին ու այրիացած կնոջը։ Տղամարդ ես՝ սեղմիր հեծկլտոցդ ու լուռ լսիր մի ընդհատված երազանքի պատմություն։ Հետո հիշի՛ր անուն առ անուն․․․
․․․Վաչագանը օրը սկսում էր իր աղավնիներին կերակրելով։ Շատ էր սիրում կենդանիներին, իսկ աղավնիների հանդեպ առանձնահատուկ վերաբերմունք ուներ։ Ասես ուզում էր ողջ աշխարհի խաղաղությունը իր աղավնիների միջոցով ապահովել․․․
Ամեն ինչ կարծես լավ էր ընթանում մինչև սեպտեմբերի 27֊ը, այն պահը, երբ ողջ հայությունը ցնցվեց ադրբեջանական ագրեսիայի, սահմանում տիրող պատերազմական իրավիճակի մասին բոթը լսելիս։ Վաչագանն առաջիններից էր, որ անհապաղ, առանց վարանելու դիմեց իրենց զինկոմիսարիատ՝ անհամբեր սպասելով ռազմի դաշտ մեկնելու իր ժամին։ Մինչ մեկնելը անընդհատ մտածմունքների մեջ էր, նրա ողջ ուշադրությունը միայն սահմանում էր։ Հայրենիքի հանդեպ սերը, մեր զինվորների կողքին լինելու և հաղթելու պատրաստակամությունը երկու անչափահաս երեխաների հորը տարավ մարտի դաշտ։ Սահման մեկնելուց հետո Վաչագանը միշտ կապի մեջ է եղել ընտանիքի հետ, միշտ լավատես ու վստահ, որ հաղթելու ենք։ Որոշ ժամանակ անց, երբ կռիվն ավելի լայն թափ ստացավ, կորուստներն էլ ցավալիորեն շատ էին, բոլորի առջև խնդիր էր դրված պահել իրենց վստահված դիրքերը և թուլ չտալ թշնամու առաջխաղացմանը։ Ստեղծված անելանելի իրավիճակում Վաչագան Հարությունի Նահապետյանը, իր կյանքը զոհելով, փրկեց ընկերներին։ Ձգելով նռնակի օղակը՝ պայթեցրեց իրեն և թշնամու գումարտակը։
Վաչագանն իր այս անմոռանալի և անգնահատելի սխրանքի համար հետմահու արժանացավ «Մարտական խաչ» առաջին աստիճանի շքանշանի։ Թեպետ այս շքանշանը ոչինչ է իր կատարած սխրանքի դիմաց։
Աղավնիները խաղաղություն չբերեցին քեզ, Վաչագան, գոնե հիմա հանգչիր խաղաղությամբ, հերոս․․․