2020 թվականի Արցախյան Քառասունչորսօրյա պատերազմի նահատակ հերոսներից մեկն է Հարութ Հովհաննիսյանը։ Հարութ Արտակի Հովհաննիսյան։Ծնվել է 2001 թվականի օգոստոսի 26-ին, Վայոց ձորի Վայք քաղաքում։ Սովորել է տեղի հիմնական դպրոցը,որը կարմիր վկայականով է ավարտել և տեղափոխվել քաղաքի ավագ դպրոց։ Յոթ տարի հաճախել է «Անուրջներ» կոչվող պարի խմբակ, հինգ տարի շվիի։ Մասնակցել է բազմաթիվ միջոցառումների,օլիմպիադաների, հաճախել ճամբարների։ Մասնակցել է «Հայ ասպետ» ինտելեկտուալ խաղին,որտեղ գրավել է առաջին հորիզոնականը։
Զրույցում պատմեց Հարութի մայրիկը` տիկին Նատալյան. -Բնավորությունը... ախր չգիտեմ` ի՞նչ ասեմ,որ ամպագոռգոռ չհնչի... Համեստ, բարի, խաղաղասեր, համակերպվող , մեծի հետ մեծ,փոքրի հետ փոքր։ Անսահման մեծ սեր ու հարգանք էր վայելում։ Տղաս Արև էր ու արևի լույս էր սփռում։ Ժպիտ էր... Այո՛ սփռում էր,ես չեմ ընդունում,որ ասում են նա կա։Ես ուզում եմ զգալ, գրկել,սիրել, իր բույրը զգալ... Հումորով էր շատ, ստեղծագործող, տաղանդավոր... Կարող եմ էջերով բնութագրել Արևիս։ Արևս. այսպես էի դիմում տղայիս...
Զրույցում պատմեց Հարութի համակուրսեցին` Լուսինե Մարտիրոսյանը.
-Հարութը կուրսի ամենաաչքի ընկնող տղան է եղել,ով միշտ պատրաստ էր բոլոր դասերին,ով միշտ բարկանում էր մեզ վրա,եթե չէինք ուզում դասերին մասնակցել։Երբ պիտի Կավեենի մասնակցեինք, ոչ մեկս լուրջ չէինք վերաբերվում դրան,բայց կազմակերպեցինք,փորձեր արեցինք,դասերից հետո համալսարանում էինք մնում,պատրաստվում էինք մրցույթին։Հարութը մի օր ասաց,որ շատ է ուզում հաղթենք,մենք զարմացանք ասացինք էդ ի՞նչ պիտի անենք,որ հաղթենք չէ՞ որ չորս տարի ոչ մեկը չի հաղթել։ Սովորություն ուներ արագ-արագ քայլելու,մեզ հավաքեց,ասաց`Ամեն գնով պիտի հաղթենք։Սթափեցրեց մեզ,սկսեցինք ավելի լուրջ վերաբերվել դրան և դրա արդյունքում հաղթեցինք, մի քանի համարներ կային,որ չունեինք,բայց Հարութի շնորհիվ մի գիշերում ամեն ինչ հասցրեցինք,ամեն իրավիճակ փրկում էր,մեր թիմի համն ու հոտը Հարութն էր, հաղթելուց հետո Հարութի էմոցիաները աննկարագրելի էին։
Շատ աստվածապաշտ էր,ընկերասեր։Բանակ գնալուց առաջ պարապում էր,որ անվճար սովորեր,ամեն ինչից տեղեկացված էր,բոլորն իրեն վստահում էին,սիրահարված էր իր հայրենի քաղաքին` Վայքին, Երևանում ապրել չէր ուզում, ավարտելուց հետո ասում էր`Գնալու եմ իմ ծննդավայրում աշխատեմ,շենացնեմ։Ինձ անդադար ասում էր` Լուս որ բանակ գնամ ինձ չես մոռանա չէ՞, առաջին կուրսեցիներին իմ մասին կպատմես չէ՞, կասես,որ «Կավեենի Հարութն» եմ, «Մարքեթինգի Հարութը»...Անընդհատ ուզում էր,որ հիշեցնեինք իր մասին,շատ երազկոտ էր։Ինձ մոտիվացնողն էր Հարութը,իր գործին,նպատակներին նվիրված,պարտաճանաչ, նկարագիրները չեն բավականեցնի,որ իր տեսակը բնութագրեմ,բանաստեղծություններ էր գրում, շատ քիչ մարդկանց էր դրանք ուղարկում,մեկը ես էի,ով կարդում,ու կարծիք էր արտահայտում դրանց մասին,շատ սիրուն էր գրում, միտքը բարդ էր հասկանալ։
Մի անգամ թատրոն գնացինք,ինքը չեկավ ասաց՝ գնում եմ Վայք, մինչև բանակ գնալս ընտանիքիս հետ ավելի շատ ժամանակ կանցկացնեմ։Հետո թատրոնում լուսանկարվել էինք, իր տեղը բաց թողել, որ հետո ֆոտոշոփով իր նկարը տեղադրեի, տպավորություն լիներ, որ մեզ հետ է, հետո ինչ-ինչ պատճառներով չկարողացա նկարը տեղադրել, իսկ իր տեղը էդպես էլ դատարկ մնաց...
2019թ-ին ընդունվել է ԵՊՏՀ-ի «Մարքեթինգ»-ի բաժինը։ Այնտեղ էլ մի քանի ամսում ճանաչելի եղավ,դարձավ` «Կավեենի Հարութը»։ Մասնակցելով Կավեենի իր խումբը գրավել էր առաջին հորիզոնականը։ Ուսանողական խորհրդի անդամ էր, կազմակերպում և մասնակցում էր գիտաժողավների , վայելում էր դասախոսների և ուսանողների սերն ու հարգանքը։ Դա փաստում է նրանց պատրաստած տեսանյութը Հարութի մասին։
Հարութը պարտադիր զինվորական ծառայության է մեկնել 2020թ-ի հունվարի 21-ին, վեց ամիս ծառայել է Աշտարակի Մուղնիի զորամասում,եղել է հակաօդային պաշտպան (ՀՕՊ)։ Հուլիսի 8-ին մեկնել է Արցախի Հանրապետություն` Հադրութի Զինավան։
-Ամեն օր խոսել ենք։ Շատ գոհ էր, ուրախ, միշտ հումորով։ Չարաբաստիկ պատերազմին էլ չդադարեց զանգերը , որն էլ մեզ հույս էր տալիս,քանի որ միշտ ասում էր թե ամեն ինչ նորմալ է իրենց մոտ կռիվ չկա, և քանի որ 44 օր բոլորը ստեցին,մենք էլ հավատում էինք իմ քաջ ու հպարտ տղային։ Միայն մեզանից էր հարցնում։ Երբեք իր տեղը չասաց, բայց հետո ընկերներից իմացանք, որ կռվել է Ֆիզուլիում, Հադրութում, Մարտունիում...
Հովհաննիսյանները Հարութից վերջին զանգը ստացել են հոկտեմբերի 21-ին, որից հետո Հարութն այլևս կապի դուրս չի եկել հարազատների հետ։ Դեպքը տեղի է ունեցել նույն օրը երեկոյան։ -Աստված իր ձևով օրհնեց Հարութիս ծնողների ամուսնության 20 ամյակը։ Նույն օրը խլեց իմ լույսն ու տիեզերքը։ Շատ համարեց իմ սերը... Պատմում է տիկին Նատալյան։
Հարութն անմահացել է հոկտեմբերի 21-ին, Դրախտիկ գյուղի շրջակայքում, Տող գյուղ տեղափոխվելու ճանապարհին։ Արցախի Հանրապետության նախագահ Ա.Հարությունյանի հրամանագրով արժանացել է «Մարտական ծառայություն», «Արության համար» մեդալներին։ Ամփոփված է հայրենի Վայքի ընտանեկան գերեզմանատանը։
Փառք ու խոնարհում Հարութ Արտակի Հովհաննիսյանի վառ հիշատակին։ Հերոսները կապրեն այնքան,որքան մենք կհիշենք ու կփառաբանենք նրանց...