Նիկոլայ Վանյանը Հայկական պետական գյուղատնտեսական ինստիտուտը ավարտելուց հետո աշխատել է Արզնու հանքային ջրերի գործարանում:
1988-1991 թթ. ամենահերոսական ու բեկումնային տարիներն էին նրա կենսագրության էջերում: Մասնակցել է Խնձաձորի, Ղարադաղլուի, Քարինտակի ազատագրմանը:
Նիկոլայ Վանյանը քահանայի սքեմով շրջում էր և գաղտնի զենք բաժանում գյուղացիներին:
«Շուշիի ներքևի գյուղերում էինք: Դիրքերում` դիտաաշտարակի վրա, հակառակորդի դրոշն էր ամրացված: Նիկոլին հաջողվել էր գիշերը փոխել դրոշները: 2 օր անընդմեջ մեր Եռագույնն էր ծածանվում: Նրանք չէին նկատել: 3-րդ օրը փոխեցին»,- պատմում է Հայասեր Ավանեսյանը, ով Նիկոլայ Վանյանի հետ մասնակցել է Հադրութի, Ղարադաղլուի, Քարինտակի, Կրկժանի մարտերին:
Նիկոլայ Վանյանի Երազանքն էր՝ Մասիսը տեսնել հակառակ կողմից և մեր տարածքում:
1991-ին, սակայն, հերոսաբար ընկավ Կրկժանի դաժան մարտերում:
Պարգևատրվել է բազմաթիվ մեդալներով` 1993 թ. «Մայրական երախտագիտություն», 2001-ին` ՀՀ նախագահի «Արիություն» և այլն: Իսկ հիսունամյա տարելիցի կապակցությամբ հայրենիքի պաշտպանության գործում ցուցաբերած բացառիկ քաջության և արիության համար ԼՂՀ նախագահ Բակո Սահակյանը` մարտի 30-ի հրամանագրով, նրան հետմահու պարգևատրել է «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշանով:
Նիկոլայ Վանյանի անունը կրում է Աբովյանի թիվ 5 դպրոցը։
Նա թողել է 3 դուստր, ավագը 6 տարեկան էր, երբ նա զոհվեց։
Հավերժ փառք հերոսին, ով նվիրաբերեց իր կյանքը Մեծ Հաղթանակին: