Հերոսապատում

Կոնյակի շիշը այդպես էլ փակ մնաց

Բորիս Օզմանյան

Կոնյակի շիշը այդպես էլ փակ մնաց

Բորիսն ազգությամբ եզդի էր: Ծնվել է Արմավիրի մարզի Տարոնիկ գյուղում, 1996 թ.-ի դեկտեմբերի 4-ին: Երկու եղբայր մի քույր էին: Եղել է ճարպիկ, գործի մեջ արագաշարժ, բայց համեստ ու խելացի:

2003 թ.-ին գնացել է առաջին դասարանՙ Սովորել է գյուղի Գառնիկ Գառնիկյանի անվան դպրոցում: Լավ սովորող է եղել, սակայն սովորել է մինչև ութերորդ դասարան: Որից հետո, մինչև բանակ զորակոչվելը զբաղվել է ընտանեկան գործերով՝ օգնել ծնողներին ամեն ինչում: Իրեն փորձել է նաև սպորտում՝      մի կարճ ժամանակ հաճախել է բռնցքամարտի: Սիրել է նաև համակարգիչ և համակարգչով տարբեր զբաղմունքներ:

Բանակ զորակոչվել է 2015 թ.-ի հունվարի 21-ին՝ Արցախ,  Ջրական /Ջեբրայիլ/ : Բանակ ճանապարհելիս, ազգականները, հարազատներն ու ընկերները, բոլորն իրենց ստորագրություններն էին դրել կոնյակով լի շշի վրա, որ Բորիսի մայրը պահեր մինչև վերջինիս զորացրվելը, որ բոլորով նորից հավաքվեն ու բացելով այն խմեն նրա վերադարձի կենացը:

Մինչ ապրիլյան պատերազմը ծառայել է սիրով և անտրտունջ: Արցախը շատ էր սիրում, ասում են՝ և՛ հրամանատարներն են նրան շատ սիրել, և՛ ընկերները; Մեկ տարի 5 ամսվա ծառյող է եղել, երբ սկսվել է ապրիլյան պատերազմը: Վերջին անգամ Odnoklassnik կոչվող սոց. ցանցի իր էջում եղել է 2016 թ.-ի ապրիլի 1-ին և արել իր վերջին գրառումը

 «Դու մի տխրի անուշ մամա,

Կյանքը այսպես չի մնա,

Նորից ամառ կգա,

Զինվոր բալեդ տուն կգա»:

Այդ գրառումն արվել է մարտի 13-ին, որն էլ դարձավ հուշ և ծխանի ծուխ հարազատների համար:

Վերջին անգամ տանեցիները նրա ձայնը լսել են ապրիլի 1-ին, զանգել ասել է.

-Ես լավ եմ, դիրքեր ենք բարձրացել, այստեղից զանգելու հնարավորություն չկա, հենց հարմարացնեմ՝ էլի կզանգեմ:

էլի կզանգեմ… Վատ չէր լինի հերոս ջան… Բայց ու՞ր է: Ծնողներդ, քույրդ ու եղբայրդ մնացին զանգիդ սպասելով:

Մեր հերոսի մասին հիշում է նրա ուսուցչուհին՝ Սոնիկ Վարդանյանը.

-Շատ խելացի էր, բարդ հաշվարկներ էր անում, մեկ-մեկ էլ դպրոցից խանութ էի ուղարկում՝ հաշվարկելով, թե ինչքան գումարինն իմ խնդրածներից, ինչ պիտի գնի՝ գնում գալիս էր: մեկ-մեկ էլ, երբ տանը շատ էին զբաղված լինում՝ մմաթեմատիկայի դասերը դպրոցում միասին էինք անում,-ժպտաց ուսուցչուհին ու ժպիտով սկսեց խոսել իր աշակերտի մասին,-շատ ծնողասեր էր, երբ ասում էի արի մի փոքր երկար պարապենք՝ ասում էր՝ «Բա պապայիս ո՞վ օգնի»:

Պատերազմի ժամանակ նրան թշնամին գերի է տարել ու սպանել: Նա այն 18 անհայտ խոշտանգվածների մեջ էր, որոնց մարմինները հակառակորդը հայկական կողմին հանձնեց ապրիլի 10-ին, բոլոր դիակների փոխանակման ժամանակ: Ամբողջ գյուղն էր անհանգիստ նրա համար: Հարազատները մի քանի օր լուր չեն ունեցել իրենց որդուց: Այդ օրերին մեր հերոսի հորաքույրը պատահաբար մի տեսանյութ է տեսել ու հանկարծ  գոռացել, որ Բորիսի ձայնն է տեսանյութում լսվում, այնուհետև տեսանյութում ցույց են տվել կապկպված մի երիտասարդի, որ ենթադրաբար երևի Բորիսն է ու գերի է ընկել: Ամեն դեպքում ձայնը շատ նման է եղել նրա ձայնին:

Մեր հերոսի հորեղբայրը՝ Վազիրը պատմում էր կոտրված տոնով.

-Ամսի 3-ի գիշերը մենք իմացել ենք, որ Բորիսը վիրավոր է, շտապ գնացել ենք Ղարաբաղ, բայց երբ զանգեցինք առողջական վիճակի մասին տեղեկություններ իմանալու՝ հեռախոսին պատասխանեց մի թուրք ու ասաց ինձ, որ ձեր զինվորն էլ չկա, սպանել ենք:

Դե եկ խենթացած ծնող, մի խելագարվի:

Փա՛ռք մեր հերոսի հիշատակին և խոնարհումս նրա շիրիմին:

Եղբայրը՝ Աճո Օզմանյանը մեծ ճիգով թաքցնելով արցունքներն ասում է,

-Եղբայրս ասում էր, որ ծառայելը մեր պարտքն է՝ «Բանակից կգամ՝ իրար կօգնենք, կաշխատենք, լավ կլինի»: Բայց կյանքում առաջին անգամ չպահեց խոստումը,-ասաց Աճոն ու թաքցրեց աչքերը:

Հայրը՝ վշտակեզ պարոն Ռաֆիկը տխուր ասում է.

-Տեսնելով, որ տղայիցս լուր չկա՝ գնացի Արցախ, որ մի բան իմանամ: Ճանապարհին էի, դեռ տեղ չէի հասել, երբ տանից մերոնք զանգեցին, թե Բորիսի հեռախոսով ուրիշն է խոսում, կասկածում ենք, որ ադրբեջանցի է: Ես զանգեցի՝ այդ նույն ադրբեջանցին ռուսերենով ասաց, որ մեր տղային խփել է, մեր տղան այլևս չկա,-ցավահար հոր աչքերը լցվեցին արցունքով, ապա կարծես հոգին ճչաց ցավի միջից ու ողբաձայն տոնով ասաց,-թվում է սա երազ է, կարծես մեր տղան դեռ ծառայում է ու պիտի տուն գա, 7 ամիս էր մնացել զորացրվելուն:

7 ամիս… Թվում է այնքան քիչ ժամկետ է 2 տարվան համեմատած, բայց արի ու տես այդ 7 ամիսը դարձավ ցավի ու դառնության հավերժություն:

Ապրիլի 1-ի լույս 2-ի գիշերը հակառակորդի հատուկ նշանակության ջոկատի դեմ կատաղի մարտում հայ զինծառայողները թշնամուն պատճառել են մեծաքանակ կենդանի ուժի կորուստներ: Սակայն նրանք ևս ընկել են հարվածի տակ: Նրանց օգնության են հասել 5 սպաներ։ Բարձունքի պաշտպանության ժամանակ  մարտնչելիս քաջաբսր հավերժացել են մեր հերոս Բորիս Օզմանյանը, Ալեքսան Առաքելյանը,  Օնիկ Գրիգորյանը,  Մաքսիմ Գրիգորյանը, Ռոման Պողոսյանը,  Սուրեն Մելքումյանը,  Սաշա Գալստյանը, Բագրատ Ալեքսանյանը,  Կարեն Ներսիսյանը,   Ժորա Եսայանը, Ադամ Սահակյանը, Տիգրան Բերակչյանը և Անդրանիկ Գրիգորյանը։

Փա՛ռք ու խոնարհում նրանց հիշատակին:

Հերոս Բորիս Օզմանյանի անունով այսօր դասարան կա այն նույն դպրոցում, որտեղ ինքն է սովորել: Սովորաբար աշակերտները միշտ ու բոլոր տեղերում սիրում են աղմկել, բսյց այդ դասարանում չկա աղմուկ, հանգիստ է, խաղաղ և ակնածանք կա այնտեղ, քանզի այդ դասարանը հերոսի դասարան է ու ոչ թե չի կարելի աղմկել այնտեղ, այլ կա հերոսի հանդեպ սեր հարգանք ու պատկառանք: Եվ այնտեղ դաս են անում բարձր դասարանի աշակերտները: Նրա անունով կա նաև հուշաքար:

Պապը՝ տարիների բեռից, իսկ այսօր էլ երիտասարդ թոռան կորստի վշտից ծերացած պարոն Մրազը չէր կարողանում գլուխը բարձրացնել, շատ երկար էլ չկարողացավ խոսել, քանզի հուզմունքն ու ցավը չէին նահանջում, մի կերպ ասաց.

-Չեմ կարողանում հաշտվել:

Իսկ մայրը՝ հերոսածին տիկին Հերմինեն արցունքներից ցամաքած աչքերով ասաց.

-Ես չգիտեի, որ նա չկա, բայց ամսի 1-ին լավ չէի զգում, ներսումս անհանգստություն ու փոթորիկ էր:

-Նրա վրեժը ես կլուծե՛մ,-ասաց Աճոն՝ վրեժի ծարավով լի աչքերով:

Իսկ այն կոնյակը, որի վրա բոլոր բարեկամների ու ընկերների ստորագրւթյուններն էին՝ այդպես էլ փակ մնաց ու այն հիմա դրված է հերոսի հուշանկյունում: Հերոս ջան ախր մարդիկ քո վերադարձի կենացը խմել են ուզում: Ախր ստորագրություններն էլ քեզ են սպասում, որ վկան դառնան քո վերադարձի: Դե եկ, եկ բացիր քեզ պատկանող այս կոնյակի շշի բերանը, որ հոսի այն բաժակից բաժակ, խմենք կենացը քո վերադարձի ու փոքր ինչ արբած այդ կոնյակի հոտ ու համից՝ մի լավ քեֆ անենք: Բայց… Ցավոք այդ շիշն այդպես էլ փակ կմնա:

Բորիս Օզմանյանը  հետմահու պարգևատրվել է ՀՀ «Արիություն» և Արցախի «Մարտական ծառայունթյուն» մեդալներով:

 

Նյութը՝ «Մերօրյա Հերոսներ» ֆբ էջից