Հերոսապատում

Տուն էր կառուցում, որ հետո ամուսնանար

Խաչիկ Գալստյան

Տուն էր կառուցում, որ հետո ամուսնանար

«Խաչիկ Սահակի Գալստյան. ծնվել է 1989 թ. ապրիլի 2-ին Արմավիրի մարզի Ծիածան համայնքում։ 2020 թ. սեպտեմբերի 27-ին թշնամու սանձազերծած պատերազմին մասնակցեց նաև Խաչիկը` կարևորելով իր մասնակցությունը հայրենիքի պաշտպանությանը...»,- սրանք արցախյան երկրորդ պատերազմում զոհված Խաչիկի մորաքրոջ տղայի` Արմեն Մարտիրոսյանի նամակից մի հատված է` ուղղված Araratnews.am-ի խմբագրությանը:

Ծիածան գյուղի տղամարդիկ` ահել-ջահել, պատերազմ են գնացել` իրենց տան սահմանը պաշտպանելու: Գյուղացու համար աշնան կարևոր շրջանում, երբ բերքահավաք էր, երբ բոլորը զբաղված էին բաղ ու բաղչով, տղամարդիկ ձեռքի գերանդին փոխարինեցին զենքով, թիկունքում թողնելով իրենց տները` մեկնեցին Արցախ։ Նրանցից մեկն էլ Խաչիկն էր:

Արմենի ցանկությունն է, որ գալիք սերունդներն էլ իմանան իր եղբոր մասին:

«Խաչիկը երեք եղբայրներից միջնեկն է: Մեծ եղբայրը զինվորական է, փոքրն ամուսնացած է, երեխաներ ունի: Եղբայրներով մի բռունցք էին, միասնական: Այնքան միասնական, որ երեքով շարունակում էին հայրական տանը բնակվել:

...Խաչիկը կամավոր ռազմաճակատ գնաց: Հոկտեմբերի 4-ն էր, առանց հարազատներին տեղյակ պահելու կամավորագրվել էր, միայն գնալուց ժամեր առաջ էր տեղյակ պահել, թե գնում է:  Ջաբրայիլում է եղել: Զոհվել է առաջին հումանիտար հրադադարի օրը` հոկտեմբերի 10-ին, հայտարարելուց երկու ժամ հետո` ինքնաթիռի ռմբակոծությունից»,- ծանր հոգոց է քաշում Արմենը, ափսոսանքով պատմում, որ Խաչիկը ոսկի տղա էր, մեծ սրտի տեր, ազնիվ, բարի, չափազանց համեստ ու մարդասեր։ «Ինձ թվում է, որ ինքը պատերազմ գնալուց մտածել է, որ ճիշտ կլինի, որ հենց ինքն ընտանիքից կամավորագրվի: Դե փոքր եղբայրը ընտանիք ունի, մեծ եղբայրն էլ իր զինվորական գործերով է, բա ո՞վ գնա, եթե ոչ ինքը: Բա որ հանկարծ փոքր եղբորը կանչեն` նա փոքր երեխաներ ունի: Ես այդպես եմ մտածում` իր տեսակն իմանալով: Հաստատ ինքը չէր սպասի»:

Արմենը պատմում է, որ Խաչիկը դպրոցն ավարտելուց հետո մասնագիտություն չէր ստացել: Ապրում էր գյուղում, գյուղի հոգսով ու անելիքներով, այգեգործությամբ էր զբաղվում: Նպատակներ շատ ուներ` տուն էր կառուցում, որ հետո ամուսնանար:

«Ես էլ եմ կամավորագրվելուց հետո իմացել, որ պատերազմ է գնում: Զանգեցի: Գորիս էին հասել: Ասեցի Խաչ, ինչ կա: Ասեց` գնում եմ: Ասեցի, բայց այդպես ճի՞շտ էր, ասեց` հա: Ու էլ ավել-պակաս ոչ մի բան չխոսեցինք: Մեր վերջին խոսակցությունը սա է եղել»,- մտաբերում է մորաքրոջ տղան:

Մայրն ու ընտանիքի մյուս անդամները ոչ մի կերպ չեն համակերպվում Խաչիկի բացակայության հետ: Ամեն վայրկյան սպասում են, չեն հավատում, որ ռազմի դաշտում ընկել է Խաչիկը: Սպասում են, որ մի օր հետ է գալու. «Խաչիկը մի քանի տարի արտագնա աշխատանքի է գնացել, եւ ընտանիքի անդամները այդ հոգեբանությամբ են դեռ ապրում, որ խոպանից մի օր հետ կգա: Բայց երբ իրականություն են վերադառնում, արդեն ցավն անտանելի է դառնում: Հատկապես մորքրոջս համար շատ դժվար է...»:

Խաչիկին ճանաչողները բոլորն էլ ափսոսում են, որ նա չկա, երիտասարդի ամբողջ կյանքը դեռ առջևում էր:

Մերաքրոջ տղան հիշում է` Խաչիկը երբեք բանակից, հայրենիքի պաշտպանությունից չէր խոսում: Նա գործով է ցույց տվել, թե ինչքան է սիրում Հայրենիքը։ Իր ամենաթանկը տվեց այս հողին. «Խաչիկը հայրենիքը իր կյանքից շատ սիրեց: Նա, գիտակցելով, որ հավանական է՝  պատերազմից հետ չգա, գնաց ու նահատակվեց: Եվ իր քայը հերոսություն է»:

Խաչիկի մայրը` տիկին Ալվարդը, և մյուս հերոս տղաների մայրերը պետք է ապրեն, ապրեն հանուն իրենց որդիների, հանուն նրանց հիշատակը վառ պահելու: Պետք է իրենց մեջ ուժ գտնեն, որպեսզի դիմանան: Եվ ամբողջովին կիսում եմ Արմենի կարծիքը` մենք պարտավոր ենք մեծարել, հիշել, պատմել մեր տղերքի մասին, քանզի նրանք գնացին հանուն բոլորիս ապրելու, հանուն մեր խաղաղ լուսաբացների, հանուն մեր երեխաների ապագայի...

Նյութը՝ Araratnews.am-ից